Maaslandse stijl
Maaslandse renaissance of Maaslandse stijl is een bouwstijl van de 16de en 17de eeuw. In Luik en omgeving en ook in de Limburgen. In Maastricht zijn er genoeg te vinden.
Er zijn verschillende kenmerken:
- speklagen, de horizontale afwisseling tussen verschillende soorten steen: mergel, baksteen of hardsteen,
- hardstenen raamomlijstingen (ze komen ook in andere bouwstijlen voor),
- waterlijsten, iets uitspringende horizontale richels,
- hoge daken,
- flink uitstekende daklijsten (met daarin de dakgoten). Er zitten vaak tandlijsten onder, de rij blokjes die uitsteekt.
Deze kenmerken zorgen voor een rijk aangeklede gevel.
Je ziet deze stijl terug in deze gebouwen: Stokstraat 59, het voormalige Jezuïtenklooster Achter de Comedie, het Huis op den Jeker, het Faliezusterklooster en Rechtstraat 69. Maar wie door de stad loopt en eens naar de gevels kijkt, vindt er meer.
Naast de Maaslandse renaissance is er ook de pseudo-Maaslandse stijl. Die is 20ste eeuws. Als je de kenmerken kent van de Maaslandse stijl, dan zie je snel wat overeenkomsten. Uitwendige betonconstructies die opgevuld zijn met baksteen, in hoogte verspringende daken, verticale lijnen en reliëfvlakken, grote gebouwen die in kleinere blokken zijn opgedeeld. Voorbeelden zijn het politiebureau, Hotel Maastricht (Crowne Plaza), het conservatorium, het Gouvernement en de gevel van de Bijenkorf aan Achter het Vleeshuis.
Het is architect Gerard Snelder geweest die deze pseudo stijl heeft geïntroduceerd. Hij bouwde aanvankelijk in functionalistische stijl. Ondermeer het (toen fraaie) winkelcentrum van Caberg, de flat van Sint-Annadal en de winkelpassage in de Kleine Stokstraat zijn uit die periode.
Vanaf begin jaren ’70 paste hij zijn stijl aan aan de historische omgeving, de binnenstad. Het eerste voorbeeld was de tweede grote uitbreiding van V&D, we zien het goed in Achter het Vleeshuis. Ondermeer Molenhof, het politiebureau en het Gouvernement zijn ook door hem ontworpen. Toch is hij het functionalisme nooit helemaal kwijtgeraakt: de gevels missen wat aankleding en daardoor vriendelijke charme. Hij heeft een flinke stempel gedrukt op het aanzien van Maastricht.