P1004091

TEFAF 2024

Dat was wel schrikken, de entree is dit jaar erg hoog: € 75. Gelukkig heb ik er het hele jaar voor gespaard. Voor degenen bij wie de prioriteiten anders liggen, doe ik de komende dagen verslag.

We kijken eerst naar de entree en de bloemenzee. De bloemen hangen aan kabels. Af en toe worden ze een beetje gevierd of aangetrokken. Daardoor zit er wat beweging in. Erg leuk hoe mensen daar een plaatsje zoeken om zich te laten fotograferen.

Veel standhouders doen natuurlijk iets bijzonders met hun stand. Bedoeld om indruk te maken op het publiek. Zo van: ‘kijk mij’ of ‘koop hier’. Maar ook uit liefde voor hun kunst, ’t visitekaartje van de standhouder. Bij de een is het wel alles goud dat er blinkt, bij een andere ben je in 18de eeuws Italië, in New York in de jaren 30 of gewoon in een lege lijst. Je kijkt je ogen uit.

Er zijn van die stands, daar wou je wel wonen. Al is het maar voor een week. Huiskamers met schitterend meubilair. Alleen wel zonder die prijskaartjes als het kan. En zonder die honderdduizend bezoekers die langs je raam lopen en naar binnen gluren. Aan de andere kant: laat per ongeluk een kopje vallen en het kost je een vermogen. Op de foto met de open haard zie je vlammen. Ze zijn van verguld brons. En wat doen bloemen en kunst het toch fantastisch.

Het publiek komt voor de kunst, om het te zien of om te kopen. Voor sommigen is de TEFAF om te laten zien hoe mooi ze zelf zijn. En ze hebben gelijk, want in je schamelheid sta je ook maar te kijk. Dan liever goed gekleed. En een foto van drie connaisseurs in hun natuurlijke habitat, ze hebben het best naar hun zin, zo te zien.

Onkunst. Jaren geleden was er een (Japanse) kunstenaar die wereldberoemd werd met een wit schilderij met daarin een messnede. Het symboliseerde geweld en agressie en de zeggingskracht was enorm. Maar voor een hele korte tijd, want de boodschap is zeer snel duidelijk en visueel is er niet veel aan te beleven. Toch zie je ze sindsdien vaker. Eerst een met een snee die verguld was met bladgoud (niks gulden snede). Toen een rood doek met één snee. Toen met twee en zelfs drie sneeën. Neemt de zeggingskracht daarmee toe? Natuurlijk niet. Het is goedkope namaak. Maar op de TEFAF heb ik er deze keer twee gezien. Onkunst. Een snee in je oor zegt duizend keer meer.

Ergens staat een stapel scheepsschroeven. Als je weet wat ik ervan moet vinden, zou ik het graag horen. En ook van die nagemaakte brandblusser.

Trompe-l’oeils. Je wordt voor de gek gehouden want het is net echt. Daarvoor is het bedoeld, de ultieme benadering van de werkelijkheid, de suggestie van volume. Het is juist dat beetje schaduw dat al heel erg helpt, de voorwerpen komen los van de achtergrond. Zulke schilderijen zitten tussen 2D (vlak) en 3D (ruimtelijk) in, je zou ze 2½D kunnen noemen.

Eerst twee taferelen die met de jacht te maken hebben. Dat oranje kapje met de pluim is een valkenkapje of huif. En de netten zijn (vermoedelijk) vogelnetten.

Dan een schilderij van een houten plank met voorwerpen aan een spijker of achter een lint. Er zit een almanakje bij uit 1683, zoiets als de Enkhuizer almanak die je nog steeds kunt kopen.

En er is een hele grote, bijna twee meter hoog, vol spulletjes. De laatste foto is daar een detail van. Het linkerdeel is geschilderd, rechts zijn het echte voorwerpen. De combinatie maakt het super realistisch.

Bijzondere dingen 1

We kennen het tafereel: een dressoir, wat spulletjes erop en een schilderijtje erboven. Maar dit is wel een hele stijlvolle versie. Met een zilveren doosje, een bordje van de VOC, een stuk bloedkoraal en nog wat fraaie snuisterijen.

Een bijzonder mooi kopje.

Drie stukken voor op de schoorsteenmantel. Twee kandelaars en een klokje. Maar zo onwaarschijnlijk mooi uitgevoerd. De vrouw met de slinger is Uranus of Ouranos, de Griekse god van de hemel. Aan de slinger zit de wereldbol, Ouranos houdt de aarde draaiend.

En dit bijzondere schilderij: Delfts blauw en Mondriaan, erg Hollands… Tegeltjeswijsheid zonder woorden.

Hoe krijg je beweging in een statische tekening. Nou, gewoon zo. Wat een prachtige expressie.

Bijzondere dingen 2

Een van de rariteiten is dit keramiek van een kind (putto) met een V-vormige vaas. Of zijn het hoornen des overvloeds? Er puilt immers van alles uit.

En een stel draadvormen. Ze worden extra spannend door de schaduwen op de muren.

En een dikke maar wel gouden huisjesslak die op een schelp kruipt. Het slakkenhuis is bezet met steentjes. In die glazen vitrine geeft dat wonderlijke reflecties. Bovenop het slakkenhuis zit een klein kikkertje.

Moet je dit reliëf van een paard zien. Het is maar een paar millimeter dik. Zie je de aders op haar benen?

En dan een torso. Je moet werkelijk je best doen om het gezicht te zien, zo vervormd is het.

En daarmee komt er een eind aan de tour de Tefaf.