De Bidweg der Sterre der Zee
Zie ook Magazines
De Bidweg van de Sterre der Zee. Het is een route door het centrum met op vijftien plaatsen een kunstwerk van Maria, de Sterre der Zee. Gelovigen kunnen die route lopen (geïnteresseerden natuurlijk ook), men noemt dat de Kleine Bidweg. En een paar keer per jaar loopt men de route als een liturgische optocht. In processie, de Grote Bidweg. Het beeld van de Sterre der Zee wordt dan meegedragen.
Op de eerste foto zien we het linker deel van de retabel achter het beeld in de Merodekapel. Die ligt links naast de Onze Lieve Vrouwebasiliek. Het paneel is tien centimeter dik en kijk eens naar de diepte van het tafereel. We zien rechts Maria, ze zat te lezen. Links is de aartsengel Gabriël die de Aankondiging doet, de Annunciatie. Hij vertelt Maria dat ze zwanger zal zijn van de zoon van God.
De Bidweg van de Sterre der Zee bestaat al eeuwen. In de jaren 40 vond kapelaan Tilmans dat de route voorzien moest worden van beelden, acht wijzers. Zodat ook niet-Maastrichtenaren hun weg konden vinden en ze deze bedevaart konden volbrengen. De acht beelden hebben een zespuntige ster, de Sterre der Zee. Hier zie je er vijf van de acht. Er ontbreken er twee, die beelden zijn verloren gegaan, ontvreemd, herbestemd, gestolen. Daarover morgen meer.
Koestraat-Cortenstraat; ‘Onze Lieve Vrouw van den Goeden Duik’, 1946, Charles Vos
Witmakersstraat-Kapoenstraat; ‘Allerzuiverste Maagd’, 1945, Charles Vos
Lenculenstraat 21; ‘Stella Duce’, 1947, Charles Vos
Sint Servaasklooster; ‘Onze Lieve Vrouw’, 1948 Charles Vos
Sint Jacobsstraat; ‘Onze Lieve Vrouw, Sterre der Zee’, 1947, Jean Sondeijker.
Een van de verdwenen beelden van de Bidweg van de Sterre der Zee zat in een nis in de Lenculenstraat. Naast nummer 33, de ingang van de Toneelacademie. Er zijn alleen nog foto’s, beide van de Beeldbank van het HCL: 40960 en 14788. Tot gisteren werd gedacht dat het ‘Madonna in Stralenkrans’ heette en van Charles Vos was. Ik heb het maar eens uitgezocht en heb onderstaand krantenartikel gevonden. Het schept duidelijkheid.
Het artikel komt uit Delpher en is van 24 november 1945, Gazet van Limburg. Er staat dat op zaterdag 24 november het vierde van acht beelden is geplaatst in de gevel van het Provinciaal Oudheidkundig Museum in de Lenculenstraat (dat is nummer 33). De maker is Jean Weerts, het beeld heet ‘Zetel der Wijsheid’. Het geld voor het beeld is bijeengebracht door de Maastrichtse studerende jeugd en onderwijzend personeel. Er zat een lampje boven (de aansluiting zit er nog) en een bloemenbak eronder. Een echte Sedes sapientiae.
Ik haal mijn informatie daarover van Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bidweg_van_de_Sterre_der_Zee. Daarin staat een lijst van vijftien beelden. Daarvan zouden er vier verdwenen zijn.
Een van de verdwenen beelden zat in een nis op de hoek van de Bredestraat-Heggenstraat. Er hangt nu een surrogaat, maar er zijn wat foto’s van het origineel. Op een foto zien we de studie in gips van het beeld ‘Onze Lieve Vrouwe hulp der Christenen’. We zien Maria met Kind die een drenkeling uit het water trekt. Het is symbolisch voor: hoe laag je ook gezonken bent… Op de andere foto zien we de hoek met de nis waarin dit beeld staat. Meer informatie op https://www.charlesvos.nl/religieuze-werken/overig-religieus-werk/maastricht/devotiebeelden-bidweg
Dan staat Lenculenstraat 19 nog op de lijst. Daar is een nis, je verwacht er een beeld. Maar wat als het geen nis is, maar een afschuining? Van dat idee vond ik in het monumentenregister de omschrijving […]Gevelhoek onderaan afgeschuind voor het wagenverkeer.[…] https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumentenregister?tekst=lenculenstraat+19. Geen nis en dus geschrapt uit de lijst.
En aan het begin van de Bredestraat zouden er twee beelden naast elkaar geweest zijn. Nummer 12 uit de lijst is de Piëta van Vos. Het zit onder een zinken dakje dat versierd is met bloemen. Maar van nummer 13 geen spoor. Ook geschrapt uit de lijst.
Er zijn dus twee beelden vermist, gelukkig hebben we de foto’s nog. En ik ga van de Bidweg een Magazine maken, het wordt nummer 55.