De Dominicaner Kerk
Zie ook Magazines
De Dominicanerkerk. Ook wel Predikherenkerk genoemd. Die maakte deel uit van het Dominicanerklooster dat lag in het gebied tussen Helmstraat, Grote Gracht, Vrijthof, Spilstraat, Grote Staat. Ten noorden van de kerk dus, daar waar nu de Entre Deux ligt. Het klooster bestaat sinds 1796 niet meer, maar de kerk is gebleven. Niet als kerk, maar als gebouw voor allerlei doeleinden: opslagplaats, school, drukkerij, repetitieruimte en concertzaal voor orkesten, magazijn, expositieruimte, feestlocatie, bibliotheekdepot, fietsenstalling. Kortom: men wist niet wat men ermee aan moest.
Restauratie in 2005-2006. Toen ingericht als boekhandel. Boekenflats in plaats van boekenkasten. De flats staan los van de wanden en pilaren. In de apsis is een koffiegelegenheid, er hangt een enorme ronde lamp. Aan een muur hangt een banier met daarop een toepasselijk gedicht. De tekst staat bij de foto.
Aan de noordkant, links achter, ligt de Sint-Catharinakapel. Daarin zijn kantoren voor het personeel. Maar aan de andere kant ligt de grotere Onze-Lieve-Vrouwekapel.
Twee zaken vragen daar aandacht: de afdeling kinderboeken en het kunstwerk van Paul Tieman. Dat heet Les échelles des êtres humains. De titel laat zich moeilijk vertalen in het Nederlands, maar het lijkt het meest op De laddertjes van het menselijk bestaan. Het werk bestaat uit drie delen: de houten structuur onderaan die lijkt op steigers, de tekening met de ladders en daarboven de houten balken die het gewelf ondersteunen. Wie een verrekijker meeneemt, ziet dat er ook nog levende wezens meedoen.
Als je binnenkomt, zie je links onder de tweede boog wandschilderingen. Ze zijn zo dun en onduidelijk dat je erg goed moet kijken. Onderaan is een display met uitleg. Daar is de schildering in het klein ook beter te zien. Het zijn scenes uit het leven van Thomas van Aquino, geschilderd ergens in de middeleeuwen. De schilderingen werden in 1866 herontdekt. De rode rechthoek verwijst naar de detailfoto. Die laat zien dat er tekst staat in de tekening. Wie de tekening in detail wil zien, doet er goed aan het display met uitleg te gaan bekijken.
En dan zijn er de plafondschilderingen. Die zijn ook erg onduidelijk. Rond 1618 gemaakt door Jan Vasoens (ook wel Vassens), een monnik uit de Dominicaner orde. Het werk is in olieverf. Op de foto zien we rechts van het midden vijf engelen die muziek maken. En er zijn geschilderde aftakkingen van de bogen. Op veel plaatsen schijnen de bakstenen er doorheen. Het laat zien hoe dun de schilderingen zijn. Wat zal het prachtig geweest zijn toen, toen het nog leek op de Sixtijnse Kapel 🙂
En in een nis zien we geschilderde bloemmotieven.
De gotische bouwstijl heeft een paar bijzondere kenmerken. Twee daarvan zijn: ramen en bogen die spits toelopen en kruisribgewelven.
De kruisribben ontstaan als men vier pilaren met elkaar verbindt met ribben. Vier verbindingen langs de rand van het vierkant en twee diagonaal. Die ribben zijn ook nog boogvormig, dat vormt een sterke constructie. Om de constructie nog sterker te maken, kunnen nog extra verbindingen gemaakt worden. Dan ontstaan er bijvoorbeeld stergewelven. Die zien we hier in de Onze-Lieve-Vrouwekapel. Door de ribben op te vullen met bakstenen, hout of stucwerk, ontstaan er plafonds. Hier zijn de ribben gevuld met gemetselde bakstenen.
Om terug te komen op aarde hier een foto van een van de grafstenen.